استیکینگ (staking) در ارز دیجیتال چیست؟
استیکینگ (staking) در ارز دیجیتال چیست؟
همانند بسیاری از امکانات و قابلیتها در دنیای کریپتوکارنسی، استیکینگ ارز دیجیتال میتواند هم ساده باشد و هم پیچیده و این بستگی به این موضوع دارد که چقدر بخواهید ایده استیکینگ در ارز دیجیتال را باز و موشکافی کنید.
برای بسیاری از معاملهگران و سرمایهگذاران این موضوع که میتوان با استیکینگ پاداش کسب کرد، موضوعی کلیدی است. اما حتی اگر برای به دست آوردن برخی از جوایز استیکینگ به دنبال آن هستید، کسب اطلاعات در مورد چگونگی و چرایی عملکرد آن میتواند برایتان مفید باشد. پس با این مقاله در توکن خان همراه باشید تا بدانید کسب درآمد از استیکینگ چگونه است.
استیکینگ Staking چیست؟
خرید و فروش ارزهای دیجیتال و نگهداری آنها در کوتاه مدت و یا درازمدت برای کسب سود از افزایش قیمت آنها، تنها راه کسب درآمد و سود از ارزهای دیجیتال نیست. راه دیگری برای کسب درآمد غیرفعال در این بازار وجود دارد که آن راه Staking coin است. معنی Stake در فارسی سهم است و Staking نیز به معنای سهامداری ترجمه میشود. stake در ارز دیجیتال اشاره به خریداری یک ارز دیجیتال و نگهداری آن در کیف پول و یا حساب کاربری صرافی است که موجب دریافت سود خواهد شد.
در اینجا این سوال برای علاقهمندان به ارزهای دیجیتال مطرح خواهد شد که آیا تمام ارزهای دیجیتال از این قاعده پیروی میکنند؟ پاسخ این پرسش خیر است و این به دلیل وجود مفهومی با نام الگوریتم اجماع در شبکه بلاک چین است.
همانطور که میدانید شبکه بلاک چین یک پلتفرم غیرمتمرکز است که هیچ شخص یا شرکتی نظارت و کنترلی بر آن ندارد. بنابراین چگونه همه رایانههای موجود در یک شبکه غیرمتمرکز به پاسخ صحیح میرسند بدون اینکه یک مقام مرکزی مانند یک بانک یا یک شرکت بر آنها نظارت داشته باشد؟ آنها از مکانیسم اجماع استفاده میکنند.
در این شبکه غیرمتمرکز، الگوریتم اجماع تامین کننده امنیت است. در تمام شبکههای بلاک چین اعتبارسنجی معاملات و تائید تراکنشها برای امنیت شبکه باید انجام شود. این اعتبارسنجی و امنیت شبکه از طریق دو نوع الگوریتم اجماع انجام میشود که اجماع اثبات کار و اجماع اثبات سهام نام دارند.
معرفی انواع الگوریتم اجماع
همانطور که گفته شد کسب درآمد از استیکینگ برای تمام ارزهای دیجیتال کاربرد ندارد و این بسته به سازوکاری است که با آن اعتبارسنجی معاملات در شبکه بلاک چین انجام میگیرد. این سازوکار اعتبارسنجی، همان الگوریتم اجماع است که در این بخش به بررسی آن و بیان تفاوت اثبات کار و اثبات سهام میپردازیم.
الگوریتم اجماع اثبات کار Proof of Work
اولین و ارزشمندترین ارز دیجیتال دنیا یعنی بیت کوین اجازه استیکینگ را نمیدهد و اعتبارسنجی تراکنشهای آن از طریق مکانیسم اجماع اثبات کار POW صورت میگیرد. اگر از شما بپرسند روش کسب درآمد از بیت کوین چیست چه پاسخی میدهید؟ استخراج بیت کوین، بله کاملا درست است. اما شاید ندانید این همان الگوریتم اجماع و از نوع اثبات کار است که در رمزارزهایی مانند بیت کوین و اتریوم 1.0 با فرآیند ماینینگ یا استخراج انجام میگیرد.
در واقع در این سازوکار کاربران با سیستمهای کامپیوتری یا دستگاههای ماینر با قدرت پردازشی بالا تراکنشهای شبکه بلاک چین را تائید و ثبت میکنند و به این طریق امنیت شبکه بلاک چین را تامین میکنند. این کاربران در مقابل با توجه به میزان مشارکت و قدرت پردازشی که در اختیار شبکه بلاک چین میگذارند پاداش دریافت میکنند. این پاداش، پاداش استخراج است و به عنوان مثال در شبکه بلاک چین بیت کوین، رمزارز بیت کوین است که به کاربران تعلق میگیرد.
در ابتدا یک کاربر میتوانست با پردازنده مرکزی CPU یک سیستم کامپیوتر خانگی و اتصال به اینترنت به استخراج بیت کوین و یا دیگر رمزارزهای مشابه مشغول شود. اما پس از مدتی با تولید دستگاههای ماینر و رشد شبکه بلاک چین،استخراج نیاز به قدرت پردازشی بیشتری داشت.
این نوع از مکانیسم اجماع کار نیاز به تهیه تجهیزاتی گران قیمت و همچنین مصرف برق زیادی دارد. به این ترتیب گزینه دیگری برای اجماع پیشنهاد شد که آن الگوریتم اجماع اثبات سهام بود و نیاز به وجود تجهیزات گران قیمت را از بین برد.
الگوریتم اجماع اثبات سهام Proof of stake
مکانیسمی که به طور مستقیم با استیکینگ ارز دیجیتال در ارتباط است، مکانیسم اجماع اثبات سهام POS است. در واقع در مقایسه با ماینینگ در این نوع اجماع برای اعتبارسنجی و تائید تراکنشها، کاربران شبکه بلاک چین مقداری از ارز دیجیتال را خریداری و در کیف پول دیجیتال یا حساب صرافی قفل میکنند و در ازای آن پاداش دریافت میکنند. کاربرانی که به این طریق در اعتبارسنجی تراکنشها در شبکه مشارکت میکنند یک نود در بلاک چین میشوند.
میزان پاداش استیکینگ بر اساس مقدار ارز دیجیتال، مدت زمان قفل کردن این دارایی دیجیتال در حساب و نوع پلتفرم متفاوت خواهد بود. هر چه تعداد ارز دیجیتال خریداری شده توسط کاربر بیشتر باشد، اینکه او به عنوان تائیدکننده تراکنش استفاده شود، بیشتر محتمل است.
روشهای استیکینگ ارز دیجیتال
در استیکینگ ممکن است با نوسانات و سقوط بازار ارزش دارایی قفل شده شما کاهش یابد و چون اجازه برداشت و نقد کردن آن را در مدت زمان مشخص شده ندارید، ضرر خواهید کرد. اما یکی از روشهای استیکینگ به شما این اجازه را میدهد که دارایی خود را هر زمان که خواستید برداشت کنید و آن استیکینگ انعطاف پذیر است. این بخش را به معرفی این روش و دیگر روشهای استیکینگ اختصاص داده ایم.
استیکینگ سرد Cold Staking
این روش از استیکینگ با قفل کردن رمزارز خریداری شده در کیف پول سرد و آفلاین انجام میشود. با توجه به امنیت بالای کیف پولهای سرد این روش نیز دارایی دیجیتال شما را امن میکند. تا وقتی که این دارایی در کیف پول باقی بماند به آن سود و پاداش استیکینگ تعلق میگیرد و پس از خارج کردن دارایی، دادن پاداش نیز متوقف میشود. برای قفل کردن مقدار زیادی رمزارز این روش مناسبتر است.
استیکینگ قفل شده Locked Staking
شما میتوانید رمزارز خریداری شده را در کیف پول گرم و یا کیف پول صرافی نگهداری و قفل کنید. این روش که با هدف مشارکت در اعتبار سنجی و تائید تراکنشها در بلاک چین صورت میگیرد، با محاسبه سود روزانه برای شما همراه است. در این روش نیز در صورت برداشت حساب سوددهی متوقف میشود و پس از مدت زمانی این سود به دارایی هایی شما در صرافی اضافه میشود. در برخی موارد نیز برای دریافت سود استیکینگ، شما باید دارایی خود را در مدت زمانی که توسط پلتفرم آن رمزارز مشخص شده است در صرافی یا کیف پول خود قفل کنید. تنها در این صورت به شما پاداش تعلق خواهد گرفت.
استیکینگ انعطاف پذیر Flexible Staking
در مورد این روش در ابتدای این بخش صحبت کردیم و گفتیم که در این روش، قفل شدن دارایی در کار نیست و هر زمان که خواستید میتوانید آن را برداشت کنید. در این روش سود کمتری در ازای استیکینگ به شما اهدا خواهد شد.
مزایای استیکینگ ارز دیجیتال
با مطالعه مطالبی که تا این بخش مقاله در مورد استیکینگ در ارز دیجیتال مطرح شد باید به مزایای این سازوکار در شبکه بلاک چین پی برده باشید. برخی از این مزایا به ترتیب زیر هستند:
- برطرف کردن نیاز به خرید تجهیزات گران قیمت و سرمایه زیاد مانند آنچه در ماینینگ مورد نیاز است.
- برطرف کردن مشکل مصرف زیاد برق مانند آنچه در ماینینگ اتفاق میافتد.
- درآمدزایی غیرفعال پایدار در مقایسه با درآمد ماینینگ که تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار میگیرد.
- استیکینگ مزیت اضافهای دارد که به امنیت و کارایی پروژههای بلاکچینی که شما پشتیبانی میکنید کمک میکند. با قرار دادن برخی از وجوه خود، بلاک چین را در برابر حملات مقاومتر کرده و توانایی آن را برای پردازش تراکنشها تقویت میکنید. برخی از پروژهها همچنین به شرکتکنندگان سهامدار نشانهای حکومتداری اعطا میکنند که به دارندگان اجازه میدهد در تغییرات و ارتقاء آن پروتکل نظر بدهند.
معایب یا خطرات استیکینگ ارز دیجیتال
درست است که استیکینگ فرآیندی ساده است اما همین فرآیند ساده هم خطرات و ریسکهایی برای کاربران و سرمایهگذاران دارد. اولین ریسک این روش کسب درآمد از ارزهای دیجیتال به ویژگی اصلی آن، یعنی قفل کردن دارایی دیجیتال شما برمیگردد. در واقع برای کسب سود از استیکینگ در مدت زمانی معین شده توسط پلتفرم، شما نمیتوانید به دارایی خود دست بزنید و این دارایی باید در کیف پول یا صرافی قفل شود.
حال اگر قیمت و ارزش این دارایی در بازار در این دوره پائین بیاید، از آنجا که در طول این دوره نمیتوانید دارایی خود را نقد کنید، دچار ضرر خواهید شد. برای کاهش این ریسک حتما تحلیلهای فاندمنتال و تکنیکال ارز دیجیتال موردنظر را به خوبی بررسی کنید. همچنین میتوانید برای اطمینان از پلتفرمهایی استفاده کنید که بتوانید در هر زمان که خواستید سرمایه خود را نقد کنید، البته در مقابل این امکان سود استیکینگ شما کمتر خواهد بود.
دومین ریسک یا بهتر بگوئیم ویژگی استیکینگ نرخ پائینتر درآمدزایی آن نسبت به ماینینگ است. پس اگر به درآمد بیشتر فکر میکنید و سرمایه کافی برای ماینینگ دارید شاید گزینه ایدهآل شما، استیکینگ نباشد.
سومین ریسک احتمال هک شدن و حمله به شبکه بلاک چین و سرقت دارایی های دیجیتال قفل شده شما در استیکینگ است.
کمک به ارتقای مقیاس پذیری شبکه بلاک چین با استیکینگ
استیکینگ با افزایش سرعت اعتبارسنجی در شبکه بلاک چین موجب کمک به بهبود مقیاس پذیری میشود. تعداد و حجم تراکنشهایی که با این روش پردازش میشوند نیز افزایش یافته و این میتواند به ایجاد تحولی در بلاک چین منجر شود.
البته استیکینگ میتواند به عنوان یک عامل خطر نیز برای مقیاس پذیری شبکه بلاک چین ظاهر شود. به این دلیل که هر کاربری که تعداد رمزارزهای بیشتری را خریداری و قفل کند، شانس و سهم بیشتری در اعتبارسنجی خواهد داشت. در پلتفرمهایی با حجم نقدینگی کم این ویژگی ممکن است موجب ایجاد تمرکز قدرت در شبکه بلاک چین شود. برخی پلتفرمها برای مقابله با این خطر محدودیتهایی در میزان رمزارز قفل شده در نظر گرفته اند که تا حدی آن را مرتفع میکند.
محاسبه سود استیکینگ
در واقع میزان سود و پاداشی که از استیکینگ به شما تعلق خواهد گرفت، تحت تاثیر چند عامل است و بر اساس این عوامل محاسبه میشود. این عوامل عبارتند از:
- نوع رمزارز قفل شده
- تعداد رمزارز قفل شده
- مدت زمان قفل رمزارز
apr چیست؟
APY و APR دو نرخ بهره هستند که در استیکینگ بلاک چین استفاده میشوند. apr کوتاه شده عبارت Annual Percentage Rate به معنای نرخ درصدی سالانه است و apy کوتاه شدهAnnual Percentage Yield به معنای بازدهی درصدی سالانه است. اما تفاوت APY و APR در استیکینگ ارز دیجیتال چیست؟
یک نوع نرخ بهره پیشنهادی پلتفرمهایی که در آنها امکان استیکینگ وجود دارد، با نام apr درصد سودی است که برای یک سال استیکینگ به کاربران تعلق میگیرد. این نرخ بهره ساده، سود سرمایهگذاری را به سرمایه اولیه اضافه نمیکند. در مقابل دومین نوع نرخ بهره پیشنهادی، apy نرخ بهره مرکب است و میتوانید پاداش استیک را به سرمایه اولیه اضافه کنید و سود بیشتری دریافت کنید.
ولیدیتور چیست؟
تا اینجا متوجه شدید استیکینگ Staking چیست، به زبان ساده در فرآیند استیکینگ مشابه ماینینگ، بلاک چین یک شرکتکننده را برای اضافه کردن آخرین تراکنشها به بلاک چین خود انتخاب میکند و در مقابل این عمل، مقداری رمزارز به او اهدا میکند. ولیدیتور در هر دو اجماع اثبات کار و اثبات سهام وجود دارد و اعتبارسنج شبکه بلاک چین است.
ولیدیتور (validator) یا اعتباردهنده بلاک چین کسی است که مسئول تایید تراکنشهای یک بلاک چین است. پس از تأیید تراکنشها، آنها به دفتر کل توزیع شده اضافه میشوند. در سیستمهای اثبات کار (PoW) مانند بیتکوین، ولیدیتورها که به عنوان ماینرها نیز شناخته میشوند، مسائل پیچیده ریاضی محاسباتی را حل میکنند تا حق تأیید تراکنشها و دریافت پاداش برای کار را به دست آورند.
در سیستمهای اثبات سهام (PoS)، ولیدیتورها تا زمانی که توکن شبکه را به اشتراک بگذارند و به درستی در شبکه شرکت کنند، پاداش میگیرند. این مکانیسم با تحمیل نیاز به قفل کردن ارزش در شبکه به منظور مشارکت در تصمیمگیریهای اجماع، به ایمن کردن شبکه کمک میکند.
اسلشینگ در استیکینگ چیست؟
در اجماع اثبات کار و استخراج ارز دیجیتال، در صورتی که فعالیت کاربر به دلیل عدم رعایت نظم و قوانین ماینینگ مختل شود و یا به طور کلی با شکست روبرو شود، متحمل ضرر سنگینی خواهد شد. این ضرر شامل تمام هزینههایی است که برای خرید تجهیزات ماینینگ و مکان و غیره صرف کرده است.
در مقابل در اجماع اثبات سهام، دو سازوکار تشویقی و تنبیهی برای انجام کار درست برای فعالان در این شبکه بلاک چین در نظر گرفته شده است. سازوکار تشویقی همان پرداخت سود در ازای قفل کردن دارایی در شبکه است. اسلشینگ Slashing Penalty سازوکار تنبیهی این الگوریتم اجماع است که در صورت عدم فعالیت، اعتبارسنجی غیردرست و یا هر موردی که توسط بلاک چین تشخیص داده میشود، اعمال میشود.
جریمه اسلشینگ از دست دادن مقدار یا درصدی معین از ارز دیجیتال قفل شده، قطع کامل حساب و یا محدودیت موقتی یا دائمی فعالیت در شبکه بلاک چین خواهد بود.
بهترین ارزهای دیجیتال برای استیک در سال ۲۰۲۲ کدام است؟
حال که میدانید استیکینگ Staking چیست، باید به دنبال بهترین ارز برای استیک باشید. در این بخش 6 رمزارز برتر دنیای ارزهای دیجیتال برای استیکینگ را با توضیح کوتاهی درباره آن رمزارز به شما ارائه میدهیم. بهترین ارزهای دیجیتال برای استیک در سال 2022 به ترتیب زیر هستند.
اتریوم 2.0 ETH
اتریوم بزرگترین و غیرمتمرکزترین بلاک چین Layer1 در جهان است. این شبکه برای ساخت dApp ها، نگهداری داراییها، تراکنش و ارتباط بدون کنترل توسط یک مقام مرکزی استفاده میشود. چشم انداز اتریوم ساختن آیندهای دیجیتالی در مقیاس جهانی است که به اندازه کافی قدرتمند است تا به تمام بشریت کمک کند. توکن بومی شبکه اتر (ETH) است که برای پرداخت هزینه فعالیتهای خاص در شبکه اتریوم استفاده میشود.برای استیکینگ اتریوم باید حداقل 32 اتر را خریداری و قفل کنید.
سولانا SOL
Solana یک بلاک چین غیرمتمرکز است که برای فعال کردن برنامههای مقیاس پذیر و کاربر پسند برای جهان ساخته شده است. هدف سولانا تبدیل شدن به زیرساخت بلاک چین برای برنامههای مدرن اینترنتی است. سرعت بالای تراکنشها و کارمزد کم سولانا را به یکی از بهترین ارزهای دیجیتال برای استیکینگ تبدیل کرده است. نرخ بهره بازدهی سالانه در این پلتفرم بین 7 تا 11 درصد است.
کاردانو ADA
Cardano یک پروژه ارز دیجیتال و پلتفرم قرارداد هوشمند است و سرعت بالایی در پردازش تراکنشها دارد. کاردانو یک سیستم استیکینگ انعطاف پذیر دارد و به کاربران اجازه میدهد هر زمان خواستند داراییهای دیجیتال خود را برداشت کنند. این پلتفرم برای افراد تازه کار گزینه بسیار مناسبی عنوان میشود. میانگین نرخ بازدهی سالانه رمزارز ADA بین 5 تا 9 درصد است.
بایننس چین BNB
بایننس چین یک پلتفرم قرارداد هوشمند با سازگاری EVM است. شبکه بایننس بر روی مقرون به صرفه ساختن دیفای DeFi با ارائه محدودیت بلوک گاز بالاتر و زمان بلوک سریعتر از اتریوم متمرکز شده است و باعث افزایش تمایل کاربران به استیکینگ آن شده است.
استیکینگ بایننس با هر مقدار بایننس امکانپذیر است و این شبکه حداقلی برای آن تعریف نکرده است. نرخ بهره بازدهی سالانه آن بین 6 تا 9 درصد است اما تا 30 درصد نیز میتواند بالا برود. این نرخ تا حد زیادی به کارمزد تراکنشها در این شبکه وابسته است.
آوالانچ AVAX
Avalanche یک پلتفرم منبع باز برای راهاندازی برنامههای غیرمتمرکز و استقرار بلاک چین سازمانی در یک اکوسیستم قابل همکاری و بسیار مقیاس پذیر است. این پلتفرم به Cosmos و Polkadot شبیه است و برای شروع استیکینگ به حداقل 25 رمزارز آواکس نیاز دارد. اما برای اینکه در این شبکه یک اعتبارسنج یا ویلیدیتور باشید باید 2000 و بیشتر آواکس خریداری و قفل کنید. نرخ بازدهی سالانه استیکینگ آواکس بین 8 تا 14 درصد است.
پولکادات DOT
Polkadot پروتکلی است که امکان انتقال بین بلاک چینی هر نوع داده یا دارایی را فراهم میکند. هدف پولکادوت با متحد کردن چندین بلاک چین، دستیابی به درجات بالایی از امنیت و مقیاس پذیری است. حداقل میزان رمزارز دات برای استیکینگ پولکادات 40 DOT است اما اگر بخواهید به عنوان ولیدیتور یا اعتبارسنج شبکه انتخاب شوید باید 350 DOT یا بیشتر را قفل کنید. میانگین بازدهی سالانه این رمزارز 14 درصد است.
پولیگان MATIC
Polygon یک راه حل مقیاس پذیری لایه 2 آگنوستیک بلاک چین برای اتریوم است. سرعت اعتبارسنجی تراکنشها در این شبکه بالا بوده و میتواند یک گزینه مناسب برای استیکینگ باشد. همچنین برای استیکینگ پولیگان تنها به 2 واحد از رمزارز شبکه یعنی MATIC احتیاج دارید. حداکثر APY یا بازدهی درصدی سالانه برای این رمزارز کمی بیش از 14٪ است.
کاسماس هاب ATOM، ترون TRX و نیر پروتکل NEAR نیز در کنار رمزارزهای معرفی شده در بالا، لیست 10 تایی بهترین رمزارزها برای استیکینگ سال 2022 را تکمیل میکنند. علاوه بر این تعداد رمزارزهای دیگری نیز هستند که میتوانند گزینهای مناسب برای استیکینگ ارز دیجیتال باشند اما ما در این مقاله تنها
به 10 مورد از آنها اشاره کردیم.
بهترین صرافی برای استیکینگ
این نکته را در نظر داشته باشید که صرافیهای ایرانی از استیکینگ ارزهای دیجیتال پشتیبانی نمیکنند. اما چند مورد از بهترین سایت استیکینگ، استیکینگ در صرافی بایننس، استیکینگ در کوکوین و صرافی کوینکس هستند.
بهترین کیف پول برای استیکینگ
- استیک در کیف پول ارز دیجیتال اکسودوس (Exodus)
- استیک ارز دیجیتال در کیف پول لجر Ledger
- استیکینگ ارز دیجیتال در کیف پول ترزور Trezor
- استیک در کیف پول اتمیک یکی از بهترین کیف پولها برای استیکینگ
- استیک در تراست ولت، بهترین کیف پول برای استیکینگ ارز دیجیتال
سخن آخر
استیکینگ یکی از راههای عالی برای کسب درآمد غیرفعال و سرمایهگذاری در شبکه بلاک چین PoS است. اگر قبل از انجام آن اطلاعات لازم را در مورد آن کسب کنید و پاداش استیکینگ خود را در زمان مناسب برداشت کنید، روشی کمخطر برای کسب درآمد است. در این مقاله هر آنچه برای شروع به استیکینگ باید بدانید به شما گفته شد.
امکان انجام استیکینگ در ارز دیجیتال برای هر کسی وجود دارد و تنها باید حداقل دارایی برای سرمایه گذاری، دانش فنی و یک کامپیوتر با اتصال شبانهروزی به اینترنت داشته باشید.
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
بررسی رفتار توابع View و Pure در سالیدیتی Solidity
توابع Payable در قراردادهای هوشمند Solidity
سالیدیتی Solidity چیست؟
سطح دسترسی Visibility در سالیدیتی Solidity
توابع Function در سالیدیتی Solidity
انواع حافظه در قرارداد هوشمند سالیدیتی
7 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
چطور پلتفرمهای استیکینگ با سود واقعی بالا را مییابید؟
بسیار گویا و شفاف بیان کردید
مطلب خوبی بود
خیلی محتوای کامل و عالی بود
کجا می تونم اطلاعات کاملتری درباره این موضوع پیدا کنم؟
ایا مشاوره هم دارین برای خرید ارز؟ قیمت مشاورتون چقدره؟
مقالاتتون عالین واقعا!