اوراکل در بلاک چین چیست؟
معنای اوراکل و سوال اوراکل چیست را میتوان به روشهای مختلفی مورد تعریف قرار داد. اگر بسته به فضا مورد نظر به توصیف اوراکل بپردازیم، باید گفت که در محیط بلاک چین اوراکل یک مخزن از اطلاعات و دادههاست که مانند یک واسطه ارتباطی بین قرار دادهای هوشمند و دیگر منابع استفاده میشود. اگر به طور تخصصیتر به تعریف آن بپردازیم باید گفت که اوراکل عاملی است که علاوه بر برقراری ارتباط بین دادههای خارجی به بررسی و هم چنین تایید درستی آنها نیز میپردازد. از این رو دادههای خارجی اطلاعات مهم و مفید را برای قرار دادهای هوشمند فراهم میکنند که این قرار دادها مسئولیتهای مشخص شدهای دارند. به طور کل میتوان گفت اوراکل در محیط بلاک چین بسیار متفاوت عمل میکند. در ادامه مطلب با توکن خان همراه باشید تا اطلاعات مفیدی در این باره به دست آورید.
اوراکل چیست؟
این فناوری بسیار متفاوت است و در محیط بلاک چین عملکرد بسیار جالبی را از خود نشان میدهد. در واقع در پاسخ اوراکل چیست باید بگوییم اوراکل بسته به محیطی که در آن قرار دارد میتوان عملکرد مختلفی را نشان دهد. اوراکل اطلاعات قراردادهای هوشمند بلاک چین را به دست میآورد. داخل کانالهای دیجیتالی آنها قرار میگیرد، از این رو آنها نقش خود را مانند ابزارهای ارتباطی انجام میدهند و اتفاقات جهان را به دادههای دیجیتالی تبدیل میکنند. یک اوراکل این توانایی را دارد که به تنهایی در چند دسته مختلف قرار بگیرد، برای مثال میتوان گفت اوراکلی که دادهها را از سایت شرکت تهیه میکند مانند نرم افزار متمرکز ورودی عملکرد دارد. اوراکل وظیفه خود را در قبال اطلاعات و جابه جایی آنها انجام میدهد.
اوراکل چه دادههایی را به سایر پلتفرم ها ارسال میکند؟
اوراکل دادههای مختلفی را به پلتفرمهای مختلف ارسال میکند که در قسمت زیر مهمترین این دادهها ذکر شده است.
- دادههای بازار سرمایه
- دادههای مرجع معیار
- دادههای آب و هوایی
- دادههای جغرافیایی
- دادههای ورزشی
- دادههای پرواز
باتوجه به مواردی که گفته شد میتوان فهمید که امروزه اوراکلها چه اهمیت و کاربرد زیادی در پلتفرم و صنعتهای مختلف دارند.
اوراکل ها چه انواعی دارند؟
اوراکلها به چند دسته تقسیم شدهاند که آنها شامل اوراکلهای نرم افزاری، اوراکلهای سخت افزاری، اوراکلهای ورودی و خروجی، اوراکلهای متمرکز و غیر متمرکز، اوراکلهای اختصاصی برای یک قرار داد خاص و اوراکلهای انسانی میباشند. دسته بندی آنها به چند دلیل است و هر کدام از این اوراکلها کار مخصوص خود را داشته و وظایف متفاوتی را انجام میدهند. باید این نکته را بدانید که اوراکلها را بر اساس کیفیت آنها دسته بندی میکنند که این دسته بندیها در بلاک چین انجام شده است.
رفع مشکل بلاکچین توسط اوراکلها
مشکل اوراکل در بلاک چین نشاندهنده یک محدودیت بنیادین از قراردادهای هوشمند است. این قراردادها توانایی ذاتی تعامل داشتن با دادهها و سیستمهای موجود در بیرون از محیط بلاک چین بومی خود را ندارند. منابع خارج از بلاک چین به صورت آفچین یا بیرون زنجیرهای به حساب میآیند، این در شرایطی است که دادههایی که در درون بلاک چین ذخیره شدهاند به صورت آنچین یا درون زنجیرهای در نظر گرفته میشوند.
با قطع کردن عمدی این بستر از سیستمهای خارجی، بلاک چینها باارزشترین ویژگیهای خود مانند اجماع قوی اعتبار تراکنشهای کاربر، جلوگیری از حملات، هزینه مازاد و کاهش میزان زمان از دسترس خارج بودن شبکه را برای ما به ارمغان میآورند. تعامل ایمن با سیستمهای خارج از زنجیره یک بلاک چین به زیرساخت اضافهای تحت عنوان اوراکل برای ایجاد پلی بین دو محیط نیاز دارد.
حل کردن مشکل اوراکل در بلاک چین از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. اکثر کاربردهای بلاکچین در برنامههای ساخته شده بر بستر شبکههای مختلف خلاصه شده است؛ به طور مثال پلتفرمهای امور مالی غیر متمرکز (Defi) بر بستر قراردادهای هوشمندی ایجاد میشوند که برای اجرای صحیح مکانیسمهای خود به گرفتن دادهها از دنیای واقعی و رویدادهایی که به صورت آفچین اتفاق میافتند، نیاز دارند.
اوراکل چه مشکلاتی دارد؟
اواکلها در کنار تمام کاربردها و مزایایی که دارند دارای مشکلاتی هم هستند. قراردادهای هوشمند درحال حاضر به دست دادههای اوراکل تعیین شده و این اوراکلها نقش مهمی در اکوسیستم یک بلاک چین ایفا میکنند. باتوجه به این موضوع که قرارداد هوشمند به دست داده اوراکل تعیین میشود یک چالش بزرگ ایجاد شده که آن هم دستکاری و تغییر دادهها میباشد. این دستکاری یا به نوعی خراب کاری میتواند به دست هکرها انجام شود و امنیت اکوسیستم را بر هم زند. به عنوان مثال این امکان وجود دارد که هک شدن یک منبع از داده باعث ارسال اطلاعات غلط به یک اوراکل و اجرای قرارداد هوشمند در جهت تحقق هدف هکر باشد.
از سوی دیگر به دلیل آن که اوراکلها بخش از اجماع اصلی بلاک چین نیستند، در مکانیزم امنیتی بلاک چین هم نقشی نخواهند داشت و این باعث آسیب پذیری آنها خواهد شد. این مواردی که گفته شد از مهمترین مشکلات و معایب اوراکلها میباشد.
چرا باید از اوراکل های غیرمتمرکز استفاده کنیم؟
در واقع اوراکل با توجه به مکانیزمهایی که دارد، در بلاک چین از یک موجودیت متمرکز برای تحویل دادن داده به قرارداد هوشمند استفاده میکند که همین موضوع به عنوان نقطه ضعف بزرگ معرفی شده است. دلیل این امر آن است که رفته رفته از بین رفتن کل کاربرد غیرمتمرکزسازی بلاک چین را شاهد خواهیم بود. مثلا شما در نظر بگیرید که اگر یک اوراکل واحد به شکل آفلاین در بیاید، دیگر امکان آن نیست که قرارداد هوشمند به دادههای لازم برای اجرای صحیح دسترسی داشته باشد. حالت دومی هم ممکن است رخ دهد و آن این است که به شکل نادرست و بر اساس دادههای قدیمی روند را ادامه دهد.
حالت بدتری هم برای این موضوع میتواند رخ دهد که در این وضعیت اگر اختلالی در یک اوراکل واحد به وجود بیاید امکان دارد دادههایی که به شکل آنچین به مقصد میرسند اشتباه باشند و در این صورت نتیجه نیز غلط از آب در میآید و فاجعه رخ خواهد داد. معمولا این اتفاق را با اصطلاحی به نام «زباله ورودی، زباله خروجی» میشناسند که معنای آن این است که اگر ورودی اشتباه داده شود، طبیعتا خروجی نادرستی در انتظار ماست.
در این باره نباید این نکته مهم را فراموش کرد که تراکنشهای بلاکچین خودکار هستند و امکان تغییر در آنها وجود ندارد. بنابراین قرارداد هوشمندی که براساس داده غلط شکل گرفته باشد، امکان تصحیح ندارد.
معنای این حرف این است که منابع مالی افراد برای همیشه غیرقابل دسترس خواهد شد. بنابراین اوراکلهای متمرکز گزینه خوبی برای راه اندازی و شروع برنامه های غیرمتمرکز نیستند.
برای حل کردن مشکل متمرکز بودن اوراکل ها و تاثیرگذاری آنی و مستقیمشان روی فرایندها، مکانیزمی که در اوراکل های غیرمتمرکز استفاده میشود باید هم دقیق باشد و هم امکان تغییر داده در آن وجود نداشته باشد. در واقع یک شبکه غیرمتمرکز اوراکل و یا همان DON، چند نود مستقل و چند منبع داده قابل اعتماد را برای ایجاد غیرمتمرکزسازی سراسری یا End-to-End ترکیب میکند.
مهمترین پروژههای اوراکل در بلاک چین کدامند؟
همانطور که در قسمتهای قبل هم گفته شد اوراکلها نقش زیادی در صنعت بلاک چین داشته و پروژههای مختلفی هم دارند. هرکدام از پروژههای اوراکل در بلاک چین برای هدف متفاوتی ایجاد شده است که در ادامه مهمترین و بهترین پروژههای اوراکل در بلاک چین را ذکر خواهیم کرد.
- چین لینک
- بند پروتکل
- دیا
- تلور
اوراکل بدون واسطه چیست؟
در حال حاضر اغلب رابطهای برنامهنویسی نرمافزار (API) متناسب با برنامههای متمرکز طراحی شدهاند و با ماهیت بلاکچین و اپلیکیشنهای غیرمتمرکز سازگار نیستند. به همین دلیل اکثر اوراکلها برای تامین دادههای آفچین به صورت واسطه عمل میکنند. اوراکلهای واسطه دادهها را از منابع جمعآوری و تامین داده دریافت کرده و آنها را به صورت قابل استفاده برای برنامههای بلاکچینی در میآورند.
در کنار این نوع اوراکلها، اوراکلهای دیگری نیز وجود دارند که به عنوان اوراکل بدون واسطه شناخته میشوند که کارایی دیگری دارند. در مقابل اوراکلهای بدون نیاز به واسطه یا Oracleهای شخص اول مستقیما از منابعی تامین میشود که خودشان آنها را جمعآوری کردهاند. اوراکلهای شخص اول بهدلیل نداشتن واسطه در مسیر نسبت به اوراکلهای شخص ثالث، هم ایمنتر و هم مقرونبهصرفهتر هستند. در حال حاضر پروتکل API3 این امکان را فراهم میکند تا منابع داده بتوانند اوراکلهای خود را ایجاد کنند و نیاز به اوراکلهای واسطه مانند چین لینک از بین برود.
کاربردهای اوراکل در بلاک چین
اوراکل در صنعت بلاک چین هم کاربرد بسیاری دارد. توسعهدهندگان قراردادهای هوشمند از اوراکلهای استفاده میکنند تا برنامههای غیرمتمرکز پیشرفتهتری را در طیف گستردهتری از کاربردهای بلاکچین بسازند. با وجود اینکه طیف وسیعی از قابلیتهای مختلف در رابطه با این حیطه وجود دارند، در ادامه برخی از جدیدترین موارد استفاده از اوراکلها را در زمینه بلاک چین بررسی میکنیم.
امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)
احتمالا تا کنون نام دیفای به گوشتان خورده است. دیفای به امور مالی غیر متمرکز گفته میشود که اوراکل در آن کاربرد مهمی دارد. امروزه بخش بسیار عظیمی از اکوسیستم دیفای به اوراکل نیاز دارد. دلیل اهمیت اوراکل در دیفای به این دلیل است که اوراکل قیمت می تواند ظرفیت استفراض کاربران را مشخص کند و از طرفی سهم کاربران را در جهت اینکه آیا سهام تحت پوشش وثیقه و در معرض لیکوئید شدن باشد مورد بررسی قرار دهد.
توکنهای غیرقابل تعویض (NFT) پویا و گیمینگ
اوراکلها کاربردهای مهم دیگری هم دارند. اوراکل غیرمالی مانند توکنهای بیهمتا یا انافتی را هم میتواند برای قراردادهای هوشمند مهیا میکنند. توکن انافتی میتواند ظاهر، ارزش و توزیع را بر اساس رویدادهای بیرونی مانند زمان روز و یا آب و هوا را تغییر دهند.
کاربرد اوراکل در بیمه
از دیگر کاربردهای اوراکلها میتوان به استفاده در بیمه اشاره کرد. در بیمه از 2 اوراکل ورودی و خروجی استفاده می شود. اوراکل ورودی کاربرد متفاوتی با اوراکل خروجی دارد و از اوراکل ورودی برای تایید وقوع رویدادهای تحت پوشش بیمه در طول رسیدگی به فرآیند دریافت، بازگشایی امکان دسترسی به حسگرهای فیزیکی، APIهای وب، تصاویر ماهوارهای و دادههای قانونی استفاده میشود که اهمیت بالایی هم دارد. حال اوراکل های خروجی نقش متفاوتی دارند. اوراکلهای خروجی توانایی این کار را دارند که قراردادهای هوشمند بیمه را با روشی برای پرداخت خسارت با استفاده از سایر بلاک چینها و یا شبکههای پرداخت سنتی ارائه دهند.
کاربرد اوراکل در پروژه و شرکتها
اوراکل برای شرکتها هم اهمیت بالایی دارد. اوراکلهای میان زنجیرهای، یک میانافزار ایمن بلاک چین را به شرکتها ارائه میدهند. حال این میانافزار ارائه شده به آنها این امکان را میدهد تا نرمافزارهای خود را به هر کدام از شبکههای بلاک چینی متصل کنند. انجام این کار و فرآیند باعث میشود تا توسعهدهندگان بتوانند اطلاعات مورد نیاز خود را در تمام بلاک چینها خوانده یا در آنها ثبت کنند. این کاربرد اوراکل برای شرکت ها باعث میشود تا شرکتها به سوی بلاک چینها رفته و به سرعت انواع خدماتی که کاربران آنها میخواهند را در بلاک چینهای مختلف برای آنها ایجاد کنند.
آینده اوراکل چگونه پیشبینی میشود؟
اوراکل در کنار تمام مشکلاتی که مانند دستکاری در منابع و دادهها و … دارد دارای مزایای بیشماری نیز میباشد. این پروتکل پیشرفت بسیار چشمگیری داشته و طبق نظر بسیاری از تحلیلگران در آینده نه چندان دور با اتصال بین بلاک چینها و دادهها میتواند یک جهش بسیار بزرگ برای این فناوری رقم بخورد.
سوالات متداول
هدف اوراکل چیست؟
هدف این پروژه ورود دادههای دنیای فعلی به دنیای دیجیتالی و بلاک چینها و قراردادهای هوشمند نیز میباشد. باید بدانید که این امر آن را کمی متفاوت کرده است. اوراکل انواع و کاربردهای مختلفی هم دارد که باعث انقلاب بزرگی در صنعت بلاک چین شده است. در طول مقاله به صورت کامل به معرفی اوراکل پرداخته ایم.
آینده اوراکل چگونه است؟
باتوجه به پیشرفتهای چشمگیر اوراکل و همچنین کاربردهای بسیار زیادی که این پروتکل دارد طبق نظر عده زیادی از کارشناسان میتواند در آینده کمک زیادی به صنعت بلاک چین کند. البته این پروتکل دارای اشکالاتی نیز میباشد اما باتوجه به کاربرد آن، میتواند در آینده رشد بسیار زیادی داشته باشد.
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
بررسی رفتار توابع View و Pure در سالیدیتی Solidity
توابع Payable در قراردادهای هوشمند Solidity
سالیدیتی Solidity چیست؟
سطح دسترسی Visibility در سالیدیتی Solidity
توابع Function در سالیدیتی Solidity
انواع حافظه در قرارداد هوشمند سالیدیتی
8 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
ایا مشاوره هم دارین برای خرید ارز؟ قیمت مشاورتون چقدره؟
مثل همیشه عالی و کاربردی
مطلبتون بسیار مفید بود
خیلی محتوای کامل و عالی بود
مطلب خوبی بود
مطلب خوبی بود همکار گرامی
سلام عالی بود
مطلب بی نظیری بود