کاربرد قراردادهای هوشمند
کاربردهای قراردادهای هوشمند چیست؟
قراردادهای هوشمند حاصل تکامل بلاک چین هستند که اولین نوع آن با اختراع بلاک چین بیت کوین پدیدار شد. پس از گذشت چند سال از پیدایش بلاک چین بیت کوین، ویتالیک بوترین و گاوین وود در سال 2015 نسل دوم فناوری بلاک چین را توسط اتریوم به جهان معرفی کردند.
اتریوم بلاک چینی است که قرارداد هوشمند را به عنوان یک تکنیک جدید اتوماسیون یا خودکارسازی مورد توجه جهانیان قرار داد. تنظیم این قراردادهای هوشمند نیاز به یک زبان برنامهنویسی داشت که پر کاربردترین آنها Solidity است که برای نوشتن قراردادهای هوشمند در اتریوم کاربرد دارد. اگر با مفهوم قراردادهای هوشمند به تازگی آشنا شده اید احتمالا از قابلیتها و کاربرد های قراردادهای هوشمند نیز اطلاعی ندارید، در این مقاله در توکن خان بهترین موارد استفاده و کاربرد قراردادهای هوشمند را با شما در میان خواهیم گذاشت، پس با ما همراه باشید.
پیشنهاد خرید دوره آموزشی: آموزش برنامه نویسی سالیدیتی
قرارداد هوشمند چیست؟
قبل از اینکه به برترین کاربرد های قراردادهای هوشمند بپردازیم، اجازه بدهید مختصری در مورد اینکه قرارداد هوشمند یا همان smart contract چیست، صحبت کنیم. قرارداد هوشمند را میتوان یک کد دیجیتالی دانست که یک سری شرایط توافق شده بین طرفین را بدون اینکه بر روی کاغذ نوشته شود، ارائه میدهد. نکته اصلی این قراردادها این است که هر یک از طرفین میتوانند شرطی را تعیین کنند که در صورت عدم اجرای توافقات موجود در قرارداد اقداماتی به صورت خودکار انجام شود.
یک نوع استفاده از این قراردادهای هوشمند را میتوان در مورد معاملات املاک پیاده کرد، در این مورد خریدار و فروشنده قرارداد هوشمندی را تنظیم میکنند که معامله را به صورت خودکار در صورتی که خریدار مبلغ تعیین شده برای آن ملک را پرداخت کند، انجام دهد. البته برای تحقق این موارد باید این ملک در فناوری بلاک چین به شکل دارایی دیجیتال دربیاید. در واقع این ایده برای خودکارسازی وظایف یا کل سازمان بسیار قابل قبول است، مانند آنچه در سازمانهای مستقل غیرمتمرکز یا دائو (DAO) با استفاده از قرارداد هوشمند به وجود آمده است.
مزایای قراردادهای هوشمند چیست؟
با دانستن مزایای قراردادهای هوشمند، میتوانید درک بهتری از کاربرد قراردادهای هوشمند به دست آورید. مهمترین مزایای قراردادهای هوشمند شامل موارد زیر است:
- خودکار : این بزرگترین مزیت قرارداد هوشمند است به این معنی که این قراردادها به طور پیوسته در جریان هستند و هیچ شخص ثالثی توانایی ایجاد تغییر در آن را ندارد. این مزیت در فرآیندهای که نیاز است تا اعتماد به طرف مقابل وجود داشته باشد، این نیاز را برطرف و مشکلات را حل میکند.
- امنیت : رمزگذاری قراردادهای هوشمند باعث میشود که آنها به شیوهای بسیار ایمن کار کنند. این قراردادها طبق برنامهای که از ابتدا برای آن تنظیم میشود کار میکند و حتی برنامهنویسان آن هم نمیتوانند تغییری در آن ایجاد کنند در نتیجه بسیار امن هستند.
- بدون توقف : بدون توقف بودن قراردادهای هوشمند به این معنی است که پس از شروع شدن آن، امکان متوقف یا قطع کردن کامل آن وجود ندارد.
- بدون نیاز به اعتماد : این قراردادها هیچ نیازی به وجود اعتماد به طرف مقابل قرارداد، ندارند.
- مقرون به صرفه : قرارداد هوشمند با حذف واسطهها و هزینههای مرتبط با آنها، انجام معاملات را ارزانتر میکند، علاوه بر این سرعت انجام آنها را نیز بیشتر میکند.
- اجرای سریع : شاید در ابتدا اینطور به نظر نرسد اما قراردادهای هوشمند بسیار سریعتر از قراردادهای سنتی اجرا میشوند.
- دقیق و بدون خطا : اگر رمزنگاری قراردادهای هوشمند بدون خطا انجام شود این قراردادها صددرصد بدون خطا انجام خواهند شد.
کاربرد های قراردادهای هوشمند چیست؟
حال که با تعریف قرارداد هوشمند و مزایای آن آشنا شدید باید به معرفی کاربرد قراردادهای هوشمند در زمینههای مختلف زندگی بپردازیم. این موارد به ترتیب زیر هستند :
-
کاربرد قرارداد هوشمند در هویت دیجیتال
استفاده از روشهای احراز هویت باعث میشود که اطلاعات شما در اختیار سیستمهای مالی و غیرمالی قرار گیرد و این سازمانها میتوانند با اهدافی متفاوت از آنها استفاده کنند. فرقی نمیکند این اهداف در زمینه انجام کلاهبرداری باشد یا نه، در هر صورت حریم شخصی شما در معرض خطر خواهد بود.
با قراردادهای هوشمند هویت شخصی و اطلاعات و مدارک شما در یک شبکه بلاک چین غیرمتمرکز و تغییرناپذیر ایمن میشود و در صورت درخواست شما، این اطلاعات بدون دخالت شخص ثالث به اداره یا سازمانی دیگر منتقل میشود. این مورد استفاده قرارداد هوشمند در اهداف متفاوتی مانند اعتبار وام، پذیرش در موسسات آموزشی، افتتاح حساب و بسیاری موارد دیگر کاربرد دارد.
در واقع ادغام قرارداد هوشمند و بلاک چین میتواند هویتی مستقل، دیجیتال و غیرمتمرکز را برای هر فردی ایجاد کند. از آنجا که مدارک و اسناد به صورت فیزیکی در جایی وجود ندارد، گم نمیشود و امکان دستکاری در آن نیز وجود ندارد.
-
کاربرد قرارداد هوشمند در امور مالی
دیفای (DeFi) یا امور مالی غیرمتمرکز یک جایگزین برای خدمات مالی سنتی است که افزایش محبوبیت خود را مدیون مزیتهای قراردادهای هوشمند مانند بدون نیاز به اعتماد و غیرقابل تغییر بودن و همچنین شفاف بودن است. دیاپهای (dApps) دیفای که خدمات مالی و بانکی غیرمتمرکز مانند وامدهی و وامگیری و مجموعهای از دیگر خدمات مالی را ارائه میدهد، سود قابل توجهی برای کاربران آن به همراه دارد. وجود شفافیت، بدون وقفه بودن و ارزان بودن که قراردادهای هوشمند با خود به همراه دارند، این پتانسیل را به وجود میآورد تا موانع وارد شدن مردم سرتاسر دنیا به خدمات مالی از سر راه برداشته شود.
پروژههای دیفای اکنون میلیاردها دلار ارزش دارند و با افزایش تعداد dApp های خلاق و مفید در امور مالی، این ارزش بیشتر خواهد شد و این از تاثیری است که کاربرد قراردادهای هوشمند در آن داشته است.
-
کاربرد قرارداد هوشمند در NFTها
ورود فناوری بلاک چین به صنعت بازی و سرگرمی که درآمدی صد میلیارد دلاری دارد، امکان کسب دارایی و سود برای بازیکنان را با انجام بازی فراهم کرده است. اما فناوری بلاک چین ورود خود به بازی را از طریق NFTها یا همان توکنهای غیر قابل تعویض انجام داده است که بر قراردادهای هوشمند متکی است.
با پیادهسازی بلاک چین در صنعت بازی، کاربران میتوانند خریدهای درون بازی را با NFTها انجام دهند، آنها را با دیگر کاربران درون بازی معامله کنند و یا به بازیهای دیگری که از این توکنها پشتیبانی میکنند انتقال دهند. از جمله بلاک چینهایی که از این کاربرد قرارداد هوشمند در توسعه بازیها استفاده میکنند میتوان به اتریوم، ترون، ایاس و نئو اشاره کرد.
-
کاربرد قرارداد هوشمند در حقوق
یکی از فناوریهای دیجیتال که سالها است پای خود را به حقوق باز کرده است امضای الکترونیک است که برای توافقنامههای قانونی لازم است. آنچه در ادامه اتفاق خواهد افتاد ورود قراردادهای هوشمند و پیشرفت دیجیتالی دیگر، به این حوزه است که هزینههای بسیاری را که برای پرداخت دستمزد به وکلا و دیگر واسطهها وجود دارد، حذف خواهد کرد.
در برخی ایالات آمریکا مانند آریزونا این کاربرد قرارداد هوشمند در حقوق هم اکنون هم در برخی توافق نامههای قانونی قابل اجرا از طریق قرارداد هوشمند و یا مجوز ازدواج صادر میشود.
-
کاربرد قرارداد هوشمند در خرید و فروش املاک و مستغلات
اگر یکبار هم به خرید خانه یا هر ملک دیگری اقدام کرده باشید از هزینههای بسیاری که در این فرآیند وجود دارد مثل هزینه مشاوره، واسطهها، انتقال مالکیت و سند و غیره آگاه هستید. این هزینهها را میتوان با اجرای خودکار قرارداد هوشمند تا حد زیادی کاهش داد و یا حتی به کلی حذف کرد. در واقع این کار را میتوان با توکنیزه کردن آن ملک و ثبت سوابق موردنیاز با قراردادهای هوشمند انجام داد و در زمان و هزینه صرفه جویی کرد.
-
کاربرد قرارداد هوشمند در ساختارهای شرکتی
این کاربرد قرارداد هوشمند در شرکتها در ایجاد سازمانهای مستقل غیرمتمرکز (DAO) دیده میشود که برای اطمینان از اجرای فرآیندهای خودکار طبق قوانین از پیش تعریف شده ضرورت دارد. این سازمان ها با استفاده از قراردادهای هوشمند در رمزگذاری ساختارهای شرکتی، ساختاری خودکار را فعال میکنند. این ساختار خودکار صرفهجویی بسیار زیادی در هزینههای اداری مانند مکان، نیروی کار و غیره دارد.
-
کاربرد قرارداد هوشمند در فناوریهای نوظهور
یک کاربرد بسیار هیجانانگیز قرارداد هوشمند در هوش مصنوعی است که با ساده کردن وظایف محاسباتی پیچیده صورت میگیرد. قراردادهای هوشمند مجهز به هوش مصنوعی، امکان ساخت این قراردادها را به شکلی پیچیدهتر و پاسخگوتر فراهم میکند و میتواند dAppهایی را بسازد که پتانسیل چشمگیری برای گسترش قابلیتهای فناوری داشته باشد. یکی از بلاک چینهایی که با استفاده از این کاربرد قرارداد هوشمند فعالیت میکند و در حال توسعه قابلیتهای محاسباتی پیشرفته است، بلاک چین زیلیکا Zilliqa است.
-
کاربرد قرارداد هوشمند در سیستم وام مسکن
یکی از کاربرد های قراردادهای هوشمند که در دنیای واقعی وجود دارد استفاده موثر از آن در قراردادهای وام مسکن است. به این ترتیب که یک قرارداد هوشمند طبق شرایط طرفین کدگذاری میشود و به صورت خودکار قابل اجرا خواهد بود. این کار برای هر دو طرف قرارداد، مالک و خریدار راحتی، ارزانی و سرعت در اجرای فرآیند را به ارمغان میآورد.
-
کاربرد قرارداد هوشمند در ثبت و ذخیره اطلاعات
با استفاده از ویژگی پایگاه داده در قراردادهای هوشمند میتوان روشی امن و در دسترس برای ثبت اطلاعات و همچنین دیجیتالی کردن اطلاعات واقعی به کار برد. تمام این امور را میتوان به صورت خودکار انجام داد.
-
کاربرد قراردادهای هوشمند در فعالیتهای تجاری
فعالیتهای تجاری را میتوان با کاربرد قراردادهای هوشمند خودکار کرد و بسیاری از واسطهها و دلالان را از این میان حذف کرد. شرکتهای بسیاری در حال حاضر از این مورد استفاده میکنند و هزینههای خود را تا حد زیادی کاهش میدهند.
-
کاربرد قرارداد هوشمند در بیمه
بیمه یکی از صنایعی است که ورود قراردادهای هوشمند، آن را از خسارتهای بسیاری که متحمل میشود نجات خواهد داد. مطالباتی که افراد برای دریافت خسارت به بیمه ارائه میدهند نیاز به بررسی و جمعآوری مدرک دارد و گاهی این ادعاها دروغ و ساختگی است. با استفاده از قراردادهای هوشمند میتوان این خطاها و میزان خسارت را در کوتاهترین زمان و با کمترین هزینه بررسی کرد. از طرفی در اجرای قرارداد بیمه با استفاده از قرارداد هوشمند احتمال رخ دادن مشکلات و اشتباه تا حد زیادی کاهش مییابد. علاوه بر این در ثبت ایمن اطلاعات و سوابق افراد، قراردادهای هوشمند کمک زیادی به این صنعت خواهد کرد.
-
کاربرد قرارداد هوشمند در مدیریت زنجیره تامین
مدیریت زنجیره تامین با استفاده از قرارداد هوشمند کمک زیادی به بهبود کسبوکار خواهد داشت، مانند ردیابی شفاف اقلام در زنجیره تامین که از احتمال انجام سرقت در این فرآیند میکاهد. علاوه بر این یک زنجیره تامین میتواند با تنظیم قراردادی هوشمند یک سفارش خاص را تحت شرایط و توافقات از پیش تعیین شده انجام دهد تا در صورت دریافت سفارش، هزینه به صورت خودکار به یک حساب مشخص از پیش تعیین شده در این قرارداد واریز شود.
-
کاربرد قرارداد هوشمند برای دولتها
دولتها میتوانند از این قراردادها برای خودکار کردن بسیاری از عملیات و مدیریت بهتر آنها استفاده کنند. از جمله این عملیات میتوان به ثبت مالکیت زمین، انتخابات الکترونیکی، هویت دیجیتالی و تشکیل پرونده به صورت دیجیتالی اشاره کرد. موارد بسیار دیگری نیز وجود دارد که دولتها میتوانند برای تسهیل امور و کاهش هزینهها، قراردادهای هوشمند را به کار بگیرند که با توجه به نیاز خود میتوانند از این فناوری استفاده کنند.
-
کاربرد قرارداد هوشمند در سیستم بهداشت و درمان
از قراردادهای هوشمند میتوان در تسریع ثبت سوابق و دسترسی به آنها با امنیت بیشتر نسبت به روشهای سنتی بهره برد. رمزنگاری اطلاعات و سوابق بیماران در بلاک چین و با کمک قراردادهای هوشمند احتمال سرقت اطلاعات توسط هکرها را از بین خواهد برد، مشکلی که سیستم بهداشت و درمان بارها با آن مواجه شده است. علاوه بر این میتوان این اطلاعات را تنها برای افرادی خاص و از پیش تعیین شده قابل دسترسی کرد.
سخن آخر
این فهرست از کاربرد قراردادهای هوشمند جامع و کامل نیست، قرارداد هوشمند در آینده در صنایع بیشمار دیگری میتواند ورود کند و به بهبود آنها منجر شود. وجود قراردادهای هوشمند در اقتصاد ما ضروری است زیرا اتوماسیون و خودکار شدن را به همراه دارد. حل بسیاری از مشکلات در مواردی مانند سپردهگذاری، آزمایشات بالینی، بیمه و کارهای دولتی با این قراردادهای هوشمند امکانپذیر است. تمام این کاربرد های قراردادهای هوشمند در بلاک چین و به ویژه بلاک چین اتریوم قابل اجرا هستند. فناوری که ویتالیک بوترین و گاوین وود بنیانگذاران جوان اتریوم در سال 2015 به دنیا معرفی کردند و موجب باز شدن درهای جدیدی به دنیای تکنولوژی دیجیتال و ارزهای دیجیتال شدند.
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
بررسی رفتار توابع View و Pure در سالیدیتی Solidity
توابع Payable در قراردادهای هوشمند Solidity
سالیدیتی Solidity چیست؟
سطح دسترسی Visibility در سالیدیتی Solidity
توابع Function در سالیدیتی Solidity
انواع حافظه در قرارداد هوشمند سالیدیتی
8 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
مطلب به درد بخوری بود
مقالاتتون عالین واقعا!
شما پیج اینستا هم دارین؟
خیلی محتوای خوبی بود مهندس
واقعا ارزش وقت گذاشتن داشت
چه مطلب خوبی
خیلی محتوای کامل و عالی بود
خیلی دنبال این موضوع بودم